Netflix of nix? Wat te doen met mobieltjes in de klas
Door Anneleen
Kort geleden haalde een school voor voortgezet onderwijs het nieuws, omdat het bepaalde websites op het school-wifi blokkeert. Dus geen Netflix, Facebook of ‘Insta’ tijdens een saaie les. Dit leidde tot veel discussie op social media: is het gebruik van mobieltjes op school de verantwoordelijkheid van leerlingen zelf, of zijn pubers nog niet in staat om zichzelf beperkingen op te leggen?
Het is voor veel scholen een groot dilemma: welke afspraken maak je als docenten onderling, en hoe breng je de regels ook echt in de praktijk?
Eén van de kernpunten die we terugvinden in het boek en de gelijknamige EduSerie Lessen in orde van Peter Teitler, oud-docent Aardrijkskunde en coach op het gebied van klassenmanagement, is: steun elkaar. Maar ook: mooi weer in jouw klas, betekent nog geen goed klimaat in de school. Wanneer docenten geen afspraken maken over wat wel en niet is toegestaan (en waarom!), of wanneer je wel afspraken maakt maar de ene docent deze regels vervolgens soepeler hanteert dan de ander, ondermijn je elkaars gezag. En daarom is het van belang dat je je ervan bewust bent dat jouw handelen als docent gevolgen heeft voor het gedrag van leerlingen in de klas van je collega’s.
Jouw handelen als docent heeft gevolgen voor het gedrag van leerlingen in de klas van je collega’s.
Toffe peer of kwade pier
Neem het voorbeeld van de mobieltjes in de klas. Stel: je hanteert als school de regel dat mobieltjes aan het begin van de les worden ingeleverd in speciaal daarvoor bestemde mobieltjes-tassen, tenzij het gebruik gewenst is voor een specifieke opdracht in de les.
De verzameltassen zijn overigens sinds 2017 op steeds meer scholen in gebruik: een soort van schoenenzakken met nummers erop. Elke leerling kan hierin zijn of haar mobieltje aan het begin van de les deponeren, en aan het eind van de les weer opvissen.
Dan laat jouw collega in een van zijn lessen de leerlingen hun mobieltje bij zich houden, zonder dat ze een onderwijsdoel hebben in de les. De leerlingen vinden hem een toffe peer en hij is blij met de opgetogen stemming.
Vervolgens komt dezelfde klas in jouw les. De leerlingen vertellen je dat ze in de vorige les hun mobieltje niet hoefden in te leveren, dus dan hoeft het vast in jouw les ook niet – toch?
Jij reageert verbaast, en zegt dat zo nou eenmaal de regels zijn. Protest van de klas, gemopper, en jij bent de kwade pier – of erger. Veel discussie waardoor de les te laat start, sfeer weg en jij blijft met een rotgevoel achter.
Van kwaad tot erger
Wat gebeurt hier? Er is een regel afgesproken, het team is akkoord, de regel is helder voor de leerlingen en liefst ook hun ouders. En er is een systeem om de regel te handhaven, namelijk de mobieltjeszakken. Kortom: alles is goed geregeld en de regels zijn duidelijk voor iedereen.
Eén collega houdt zich niet aan de gemaakte afspraken. Om populair over te komen, om zelf goed voor de dag te komen, om de klas te belonen, of om welke reden dan ook. Wat je collega zich wellicht niet realiseert, is dat hij daarmee niet alleen het eigen gezag ondermijnt – want wat doet hij een volgende keer? – maar direct dat van jou en indirect het beleid van de hele school. Want als deze regel blijkbaar niet zo strikt is, hoe zit het dan met andere gemaakte afspraken en regels? Zit daar misschien ook wat ruimte in? Pubers zijn dan niet de laatsten om die grenzen eens te onderzoeken…
Steun elkaar
Kortom: het maakt nog niet eens zozeer uit wélke afspraken je maakt, zo lang je je er als team maar aan houdt. Het is natuurlijk helemaal mooi als het voor alle docenten duidelijk is waaróm een bepaalde regel geldt, dus welke pedagogische gedachte erachter zit.
Het is daarnaast minstens even belangrijk om pal te staan voor je collega wanneer leerlingen uitproberen waar de grenzen liggen en welke rek daar mogelijk in zit. Met name beginnende docenten kunnen die steun goed gebruiken. Maar ook voor ervaren docenten is het fijn als je collega’s achter en naast je staan. Dat zorgt voor rust op school – er hoeft immers niet steeds gediscussieerd of onderhandeld te worden. En daarmee zorgt het ook direct voor rust in jouw eigen les.
Hoe zit dat bij jou op school?
Het principe ‘Steun elkaar’ is één van de vele handvatten die Peter Teitler aanreikt in de EduSerie over klassenmanagement Lessen in orde.
Bekijk de toelichting van Peter Teitler op dit principe in de video hieronder.
Denk vervolgens eens aan de situatie bij jou op school: welke afspraken hebben jullie met elkaar gemaakt, aan welke regels moeten leerlingen (en docenten!) zich houden? Heb je de indruk dat jij en je collega’s samenwerken, dat iedereen zich houdt aan de gemaakte afspraken en dat jullie elkaar steunen? Wat zijn sterke punten en waar zie jij verbeterpunten?
Dit artikel is verschenen bij de presentatie van het aanbod ‘Lessen in orde’: EduSeries naar aanleiding van het boek Lessen in orde van Peter Teitler.
Meer artikelen
Meer artikelen
Webinar Taaldenken in spel: 28 maart 2022
gratis webinar Taaldenken in spelOp maandag 28 maart 2022 verzorgen Resi Damhuis van taaldenkgesprekken.nu en Marieke Tjallema van de Marnix Academie een webinar over de train-de-trainer 'Kwaliteit van taaldenkgesprekken in spel'. Zij geven een voorproefje van de...
Weinig taal, toch in gesprek
Weinig taal, toch in gesprek De kracht zit in de combinatie! Klik op de titel van het ingrediënt om de toelichting en bijbehorende video te bekijken. N.B.: De tien ingredienten en bijbehorende filmpjes zijn ontwikkeld binnen het Lectoraat Interactie en...
Workshop ‘Our futures in Learning Technologies’
Online workshop 'Our futures in Learning Technologies' by Gilly SalmonThis fully digital workshop (3.5 hours) offers a fun and fast paced journey around the learning technology landscape in 2021 and beyond. You can be cautious, incremental or radical – but get on...
Over onze artikelen
Over onze artikelen
Eén van onze uitgangspunten is de ontsluiting van (wetenschappelijke) kennis over leren voor het onderwijs. Veel van onze artikelen zijn dan ook gebaseerd op, een vertaling van en een bewerking van onderzoeksartikelen. Uiteraard noemen wij in dat geval altijd de bron(nen) waar wij ons op baseren.
Links
- EduSeries
- Online leren
- Carpe Diem