Taaldenken in spel

Deze EduSerie vindt plaats onder leiding van Resi Damhuis en Marieke Tjallema.

Resi Damhuis is oprichter van Taaldenkgesprekken nu! en werkt van daaruit als onderzoeker, ontwikkelaar en trainer. Ze studeerde Algemene Taalwetenschappen en promoveerde op onderzoek naar interactie en tweede-taalverwerving. Resi voerde onderwijsonderzoek uit bij het Kohnstamm Instituut (Universiteit van Amsterdam) en het Expertisecentrum Nederlands (Radboud Universiteit, Nijmegen). Bij de Marnix Academie (pabo, Utrecht) was ze lector Interactie en taalbeleid.

Resi richt haar werk op de manier waarop leerkrachten en pedagogisch medewerkers de interactie met kinderen zó kunnen realiseren, dat de kinderen hun taal- en denkvaardigheid optimaal ontwikkelen. Samen met collega-onderzoekers, pedagogisch medewerkers en leerkrachten, onderwijsadviseurs en opleiders ontwikkelt en onderzoekt ze nieuwe aanpakken voor interactie. Ze ontwerpt daarbij materialen en trainingen en voert die trainingen ook uit. Zij werkte onder andere in een reeks onderzoeken naar de taaldenkontwikkeling van kinderen tussen de 2 en 6 jaar. Het blijkt dat professionals die ontwikkeling sterk kunnen stimuleren als ze met de kinderen meespelen tijdens doen-alsof-spel. Samen met Eefje van der Zalm ontwikkelde zij op grond van die onderzoeken de train-de-trainer cursus Kwaliteit van taaldenken in spel.

Marieke Tjallema is onderwijsadviseur en docent op de Marnix Academie (pabo, Utrecht). Zij heeft een ruime ervaring in het peuterspeelzaalwerk, de kinderopvang en het basisonderwijs. Zij studeerde ontwikkelingspsychologie, was werkzaam als coördinator VVE en werkte als GZ-psycholoog en ontwikkelaar van leermiddelen bij een schoolbegeleidingsdienst.

Marieke heeft zich tijdens haar loopbaan op verschillende manieren bezig gehouden met de ontwikkeling van het jonge kind en het belang van interactie en spel voor de ontwikkeling. Marieke gaf video-interactiebegeleiding aan pedagogisch medewerkers, heeft verschillende cursussen en professionaliseringstrajecten voor professionals in de voor- en vroegschoolse periode ontwikkeld en was op de Marnix Academie docent van de Post-HBO opleiding Jonge Kind Specialist. Als docent-onderzoeker was ze verbonden aan twee praktijkonderzoeken: taal-in-spel en rekenen-op-spel. Hieruit bleek dat professionals de ontwikkeling een stap verder kunnen brengen door kwalitatief goede spelbegeleiding. Samen met Eefje van der Zalm en Resi Damhuis ontwikkelde ze de train-de-trainer cursus Kwaliteit van taaldenken in spel. 

KENNIS

In een aantal online lesmodules, die voor je klaarstaan in de online leeromgeving van Eduseries, werk je zelfstandig aan opdrachten. Via teksten, video’s en opdrachten ontwikkel je kennis over het belang van de combinatie van taal en spel en over hoe professionals dat in de praktijk kunnen realiseren.

Bovendien leer je meer over werken in een professioneler leergemeenschap en hoe je dat in jouw eigen organisatie of school vorm zou kunnen geven.

REFLECTIE

Met alle deelnemers aan de train-de-trainer en de docent reflecteer je op wat je zelfstandig hebt verwerkt aan kennis en inzichten. Doordat je in de cursus kennis en inzichten deelt, profiteer je optimaal van ieders inbreng en ervaringen.

Tijdens een derde, interactieve intervisiebijeenkomst met een subgroep van deelnemers plus de docent, bespreek je je eigen video’s van de coaching.

De cursus is nauw verbonden met de praktijk: je gaat een mini-professionaliseringstraject uitvoeren. De theorie waarmee je tijdens de cursus aan de slag gaat, pas je daarmee direct praktisch toe.
Hiervoor is het noodzakelijk dat iedere cursist een pedagogisch medewerker of leerkracht kan begeleiden tijdens de cursusperiode. Deze persoon hoeft niet per se werkzaam te zijn binnen jouw eigen werksituatie, maar zij/hij moet wel tijdens de cursus beschikbaar zijn voor begeleiding en toestemming hebben gegeven om jou in haar/zijn werksituatie te ontvangen. Vóór aanvang van de cursus moet iedere cursist dit dus hebben geregeld en afgestemd.

Hoe ziet het begeleidingstraject eruit?

Dit is wat je vraagt van de leerkracht of pedagogisch medewerker die je begeleidt:

• De leerkracht of pm’er krijgt informatie en praktijksuggesties voor het meespelen in spel en de stimulering van de taaldenk- en spelontwikkeling daarbij;
• Denk aan een of twee ’sessies’ van een uurtje met de leerkracht/pm’er, waarin je voorbeeldfilmpjes bespreekt rond een of twee kernelementen. Zo’n sessie kan ook in een team worden gegeven, waarna de teamleden een individueel traject ingaan van coaching;
• De leerkracht/pm’er gaat dan een paar keer zelf oefenen tijdens meespelen in spel met die kernelementen, en filmt daarna dan een keer hoe zij/hij meespeelt;
• Je bespreekt dit filmpje met de leerkracht/pm’er in een coachgesprek: dit duurt ongeveer een half uur à drie kwartier. Van dit coachgesprek maak je een filmpje om op je eigen coachingsvaardigheden te kunnen reflecteren (eventueel kijk je zelf van tevoren al naar het filmpje, om je voor te bereiden op het coachgesprek);
• Dit alles doe je voorafgaand aan de intervisiebijeenkomst in week 5 van 2022 (31 jan – 4 feb). Dus waarschijnlijk is de beste periode voor het coachingsdeel begin januari.